มองทุกอย่างเป็นแพคเกจจิ้ง ยังใช้ได้..ไม่ทิ้งนะคะ
ศศิกานต์ ศรีประทีปบัณฑิต เด็กอาร์ตสายออกแบบ ลาออกจากการเป็นพนักงานบริษัทใหญ่ มาช่วยกิจการค้าวัสดุก่อสร้างของครอบครัวได้นานกว่าสิบปีแล้ว
เราจะไม่รู้จักเธอเลย ถ้าโลกไม่หมุนกลับ
เมื่อสังคมตระหนักถึงภาวะขยะล้นเมือง ปลุกกระแสความคิด รียูส รีไซเคิล คิดก่อนใช้ คิดก่อนทิ้ง ช่วยกันลดมลภาวะโลก
ซึ่งเป็นเรื่องที่ศศิกานต์ทำมานานแล้ว นานกว่าอายุไอ้หนูหน้ากวน ที่ขี่จักรยานมาซื้อสีสเปรย์กระป๋องนั้น
ไอ้หนูรับกระป๋องใส่ถุงพลาสติกผูกเชือกหน้าตาแปลก ๆ ปั่นออกไปงง ๆ แต่เจ้าของร้านยิ้ม ที่ได้ปล่อยเชื้อความคิดเสียดายทรัพยากร ให้กระจายไปได้หน่อยหนึ่ง
เด็กจะคิดได้แค่ไหนไม่รู้ แต่ศศิกานต์ทำแล้ว
ต่อไปนี้มาจากการสัมภาษณ์ที่เจ้าตัวไม่ขอเปิดเผยหน้า
แต่ถ้าเป็นลูกค้า ไปเจอกานต์ได้ที่คลองสิบเอ็ด
ร้านกานดากิจรุ่งเรือง (เทียนแก้ว) จำหน่ายวัสดุก่อสร้าง เป็นที่รู้จักในชุมชน ตั้งแต่รุ่นคุณแม่กานดาผู้เป็นเจ้าของชื่อร้าน จนมารุ่นลูก ซึ่งศศิกานต์เป็นลูกคนที่สอง
สิบกว่าปีมาแล้วที่กานต์มองเห็นว่า ถุงที่บรรจุของมา ล้วนถูกใช้ครั้งเดียวแล้วก็ทิ้ง น่าเสียดาย เพราะอีกหลายร้อยปีมันก็ยังเป็นขยะอยู่อย่างนั้นไม่ย่อยสลาย
“ถุงตะปูต่าง ๆ ต่อกิโลใช้ถุงเยอะมากนะคะ ก็บอกกันในร้านว่าเราไม่ใช้ถุงใหม่แล้ว เพราะเรามีถุงมากมาย โชคดีที่เราขายวัสดุก่อสร้าง ของที่ขายเป็นของมัน ๆ เลอะ ๆ อยู่แล้ว ของเหนียวมือ มีน้ำมัน อย่างตะปู ข้อต่อ ท่อประปา เราใส่ถุงเก่าได้ไม่น่าเกลียด เพราะถุงมันคือสิ่งที่แค่พาของไป ไม่ใช่ของที่จะอยู่ถาวร พอมันทำหน้าที่พาของไปถึงที่หมายแล้วก็จบ เราจึงนำถุงใช้แล้วมาใช้อีก ปรับทีละนิด จนไม่ต้องซื้อถุงอีกเลย”
ลูกค้าไม่หาว่าเราขี้เหนียวลดต้นทุนหรอกหรือ ..
“ร้านเราจะชอบลดให้ลูกค้าอยู่แล้วไง เพราะเป็นร้านในชุมชน มีการคุยเล่นกับลูกค้า มีปัดเศษ มีแถม แบบบ้าน ๆ คุยกันได้ อย่างร้านสะดวกซื้อห้างใหญ่ ๆ เขาไม่ได้สามารถต่อรองลดได้ ลูกค้าอาจจะไม่เข้าใจ แต่เราขายไปคุยไป ลูกค้าก็แซวเล่น เข้าใจบ้างไม่เข้าใจบ้าง ฝ่าฟันกันมา หลัง ๆ เขาเข้าใจละ เก็บถุงมาใช้ใหม่ก็มี”
ไม่ใช่แค่ถุง ร้านกานดากิจยังมีกล่อง เชือก สายรัด และอะไร ๆ ที่เป็นบรรจุภัณฑ์แปลก ๆ แต่คุ้น ๆ
ยางรัดหรือหนังสะติ๊กที่ใช้มาก ทิ้งมาก ถูกแทนที่ด้วยแกนทิชชู เอามาสวมกระดาษทรายม้วนก็ถือไปได้
กล่องกระดาษเก่า ก็เอามากางออก บรรจุท่อ ข้องอพีวีซี วางเรียงไปเรียงมา สนุกอย่างกับเล่นจิ๊กซอว์
“ขึ้นอยู่กับความหนาของกระดาษค่ะ อาจจะตะแคงกล่อง เพื่อให้หิ้วง่าย และแข็งแรง แล้วก็เจาะรู หาเศษเชือกมาร้อยไว้หิ้ว แทนที่จะใช้เทปกาว เราก็ติดสติ๊กเกอร์กันน้ำที่หาได้ง่ายๆ ลอกมาจากถุง จากกล่องใส่ขนม ที่เรากิน ๆ กันนั่นแหละ”
ลูกค้าที่ร้านกานดากิจ จะคุ้นเคยกันดี กับกล่องกระดาษเหลือใช้ ที่ถูกแปลงร่าง มาเป็นถุงหูหิ้วแปลกประหลาดอยู่เสมอ ทำง่าย ใช้ได้จริง สร้างรอยยิ้มให้กับลูกค้าแทบทุกครั้ง
ถุงผงซักฟอก น้ำยาปรับผ้านุ่ม น้ำยาล้างจาน ทั้งเหนียวทั้งสดใส ตัดเป็นหูหิ้วเหมือนถุงก๊อบแก๊บได้เลย
“ถุงที่ใส่น้ำยาทำความสะอาดต่าง ๆ มักจะสวยงาม ทนทาน เกินกว่าจะใช้ครั้งเดียวทิ้ง คุณแม่บ้านไม่ต้องใช้ทักษะการทำแพทเทิร์น ก็ทำได้ง่าย ๆ แค่พับทบ ตัดนิด แต่งหน่อย ก็จะได้ถุงหูหิ้ว ใช้ไปได้อีก 400 รอบ ..ทำไมสี่ร้อยรอบ ก็กว่าจะย่อยสลายตั้ง 400 ปีแน่ะ ใช้ให้คุ้มหน่อย” คุณกานต์ว่างี้
“ตอนแรก งง ว่าทำไมถุงผงซักฟอกในร้านเราเยอะจัง เพราะลำพังบ้านตัวเองก็ไม่เยอะ ปรากฏว่า ลูกน้องที่น่ารัก เริ่มซึมซับ เลยช่วยกันหอบหิ้วมาจากที่บ้าน หวังมาใช้ประโยชน์ต่อที่ร้าน หรือกล่องขนมพลาสติกใส ที่ซื้อกินทุกวัน ทั้งวันนี่แหละ แค่เจาะรู เอาสายพลาสติกแข็งที่ติดมากับกล่องขนส่ง ร้อยขมวดปมฝาละด้าน เพื่อให้เปิดง่าย ก็ใส่อะไรเล็ก ๆ น้อย ๆ ได้แล้ว ”
ด้วยยึดหลักว่า มองทุกอย่างเป็นแพคเกจจิ้ง ศศิกานต์จึงเวียนใช้บรรจุภัณฑ์ทุกอย่างรอบตัว ด้วยความสนุกที่ได้คิด
“เราเป็นชุมชนที่ลูกค้ามีลอยัลตี้ ซื้อแล้วก็ผูกพันกัน เห็นกันมา เรื่องการเวียนใช้ถุงใช้กล่องเราก็ค่อย ๆ ปรับเปลี่ยนความคิดลูกน้อง ค่อยเป็นค่อยไป หนทางมันยากลำบากนะ แค่เซเว่นเปลี่ยนถุงเขายังเจอปัญหา แต่ของเรานี่คุยกันค่ะแต่เราก็คิดว่า ถุงพลาสติกก็ยังจำเป็นนะ ถ้าต้องใช้ก็ใช้ อย่างถ้าเขาไปไกล ของหิ้วลำบาก เป็นขวดแก้วตกแตกได้ เราก็ดูความเหมาะสมนะ ถุงพลาสติกมันไม่ใช่ผู้ร้ายน่ะ เราเลือกใช้แบบที่ให้เขาหิ้วไปปลอดภัย ตอนนี้ตั้งใจว่าถุงพลาสติกที่มีอยู่จะใช้แค่นี้ ไม่ซื้ออีกแล้ว แต่มันก็ไม่หมดซะที เดี๋ยวลูกค้าหิ้วถุงเก่ามา เราใช้แพคเกจเก่า ๆ ให้ใส่ไป เพราะจะบอกลูกน้องใช้ถุงเก่าก่อน ใช้ถุงที่พี่ประดิษฐ์ก่อน นอกจากบางทีปัจจุบันทันด่วน จึงจะใช้ถุงใหม่ค่ะ”
ด้วยความที่ใช้แค่พอดี มีบรรจุภัณฑ์เก่าก็เวียนใช้ไปเรื่อย ๆ เพื่อนพ้องรู้แนวคิดดี ๆ ก็เก็บถุงเก็บกล่องหรือพับกระดาษเก่าเป็นถุงมาให้ใช้ไม่ขาด ร้านกานดากิจเชื่อว่าวิธีนี้ไม่ได้ทำให้ร่ำรวยขึ้น ไม่เคยคิดว่าลดค่าใช้จ่ายไปเท่าใด แต่คิดว่านี่คือการลดการสร้างขยะได้มาก
เราก็คิดเช่นเดียวกัน ด้วยความนับถือ พวกเรากำลังจะทำตาม และวันไหนผ่านร้าน จะหิ้วถุงเก่าไปให้ใช้
“ขยะชิ้นไหนก็ตาม ที่มีค่ามากกว่า การใช้แค่ครั้งเดียวทิ้ง มาหาทางใช้ซ้ำให้ได้มากที่สุดกันเถอะ!! ถ้าลำพังตัวเองใช้ไม่ทัน ลองติดต่อร้านค้าใกล้ ๆ บ้านดู คัดแยกเล็กน้อย แล้วหอบหิ้วไปให้เค้า ถ้าช่วย ๆ กัน คงลดขยะแต่ละวันได้มหาศาล ชุมชนดีขึ้น ประเทศดีขึ้น โลกก็ย่อมดีขึ้นแน่นวลลล เย่!! ”
ศศิกานต์ โพสต์ไว้ในเพจของร้าน ที่เธอบอกว่าไม่อยากเป็นที่สนใจมากมาย แต่อยากให้สนใจว่าจะช่วยกันลดขยะ ให้โลกนี้น่าอยู่มากขึ้นได้อย่างไรมากกว่า
“เราไม่ได้รียูสร้อยเปอร์เซ็นต์ เราทำเท่าที่ทำได้”
เจ๊เขียวว่าแบบนี้แหละดีค่ะ ทำเท่าที่ทำได้ แล้วเราจะทำได้มากขึ้นเรื่อย ๆ
โลกจะดีขึ้น และไม่พังในยุคของเราแน่นวลลล เย่!! (ขอยืมคำของกานต์มาใช้หน่อย)
..
ขอบคุณร้านกานดากิจรุ่งเรือง – เทียนแก้ว ถนนรังสิต – นครนายก คลอง 11 จ.ปทุมธานี
จำหน่าย สี ประปา ไฟฟ้า เครื่องมือช่าง อุปกรณ์เกษตร
โทร. 086 370 5600, 083 032 6496, 081 555 9798
ID LINE : @713uehmy
